Bài học truyền thông

 

Bài học truyền thông

 Dưới đây là bài viết của một blogger từng nhiều năm là nhà báo chuyên nghiệp viết về vụ Nguyễn Chí Đức - người thanh niên đi biểu tình bị 4 người khiêng lên xe buýt rồi bị một mặc thường phục sau xác định là thuộc lực lượng an ninh quận Hoàn Kiếm đứng trên xe đạp vào mặt - ; tiếp theo là những sự việc khác thường xảy ra xung quanh sự kiện trên, trong đó có tiếng nói chính thức từ ngành an ninh trật tự của thủ đô về vụ việc biểu tình đã khiến nhà báo tỏ ra nghi ngờ có một sự lạm dụng, tráo trở về truyền thông. Hay là một cách lấy truyền thông để lừa mị công chúng và công luận.

Xin phép post lại đây như một bài học, chuyện phải rút kinh nghiệm về nghề truyền thông và sử dụng truyền thông trong xã hội dân chủ và hiện đại . Nó nhắc nhở là bất cứ lúc nào, thời nào, chớ có nghĩ là người nắm quyền lực ắt có lẽ phải trong truyền thông và sử dụng truyền thông. Có khi là ngược lại, chơi dao sắc dễ đứt tay!.

Vệ Nhi g-th


---------

Lừa chúng tôi về truyền thông bằng truyền thông là rất khó!

Hồ Bất Khuất

Nhà báo Hồ Bất Khuất.

Tôi làm việc trong lĩnh vực truyền thông gần 30 năm nay, khi người ta còn lạ lẫm với từ truyền thông (ở Tạp chí Cộng sản có người cho rằng đó là từ “truyền thống” thiếu dấu sắc!) nên ít nhiều có hiểu biết về lĩnh vực này. Thời gian gần đây, tôi buồn chán vì báo chí của ta “lá cải hoá” ghê quá, nhưng vẫn phải đọc, theo dõi, xử lý thông tin… Tôi làm việc này cho riêng mình là chính, chỉ những khi không chịu nổi mới nhỏ nhẹ lên tiếng (chủ yếu cho đỡ quên nghề).

Gần đây nhất, tôi quan tâm đến vụ việc những người yêu nước đi biểu tình bị đàn áp thô bạo. Việc này đã được chính người bị đánh (chính xác là bị đạp vào mặt, vào ngực) kể trước khi có ảnh , có clip được đưa lên mạng. Sự việc gây bức xúc đến nỗi những người vốn rất kiềm chế như TS Nguyễn Quang A, Nguyễn Huệ Chi, Nguyễn Xuân Diện, GS Chu Hảo và nhiều nhà trí thức nữa phải lên tiếng. Họ không lên tiếng bâng quơ mà viết thư gửi đích danh ông Giám đốc Sở Công an Hà Nội Nguyễn Đức Nhanh.

Tôi cho rằng, sự việc đã rất rõ ràng. Nếu cấp trên không có chủ trương đàn áp, chỉ có cấp dưới làm thì chỉ cần kỷ luật cấp dưới, xin lỗi người bị đánh đập, xin lỗi nhân dân cả nước là xong.

Hôm qua (2/8/2011) Công an Hà Nội đã chính thức trả lời về sự việc này. Nội dung trả lời vui cũng có, nhưng buồn là chủ yếu. Vui là ở chỗ ông Nguyễn Đức Nhanh trả lời rõ ràng, rành rọt: Biểu tình là thể hiện lòng yêu nước và Công an Hà Nội không có chủ trương đàn áp người biểu tình. Buồn là ở chỗ, tuy công nhận như vậy và trước những bằng chứng không thể chối cãi, ông Nhanh vẫn không công nhận là đã có những đơn vị, những cá nhân công an đàn áp người biểu tình. Hơn thế nữa, báo chí (chính thống) còn đưa tin là chính anh Nguyễn Chí Đức cũng nói rằng mình không bị đánh. Tuy nhiên, không biết các ông sỹ quan cao cấp của ngành công an thông tin thế nào, còn báo chí chính thống đưa tin rất lúng túng và mâu thuẫn. Đọc những thông tin như vậy, tôi hoang mang và nổi giận. Hoang mang vì trình độ thông tin kém; nổi giận vì cảm thấy có sự quanh co. Ví dụ, báo chí trích lời ông Nhanh nói rằng không thể căn cứ vào clip để kết luận là Đại úy Minh đạp anh Đức. Nhưng cũng chỉ căn cứ vào clip, cô gái tát cảnh sát giao thông ở TP. HCM đã bị truy tố. Vậy khác nhau ở chỗ nào? Đó là chưa kể cái cách mà công an dẫn ra là anh Đức không bị chấn thương nên không thể nói anh bị đánh. Nói thật là trong chuyện này người bị đánh có thể không đau bằng những người không bị đánh. Nỗi đau ở đây là nỗi đau tinh thần chí không phải nỗi đau thể xác. Chẳng nhẽ trình độ cấp tướng công an không hiểu điều đó?!

Tôi cho rằng có sự ép cung và có thể, anh Nguyễn Chí Đức đã hèn nhát (người dân bình thường khó mà chống lại những người ép cung và thế lực đứng đằng sau họ). Nhưng với kinh nghiệm của mình, tôi không tin anh Đức lại có thể xử sự dễ dàng và buông xuôi như vậy. Chắc chắn có điều gì không minh bạch, không thoả đáng ở đây. Và điều tôi cảm nhận đã đúng. Chiều nay, tôi nhận được thông tin thế này (có cả bằng lời nói):

H.B.K.

Nguồn: Blog Hồ Bất Khuất

----------

Nguyễn Chí Đức: Họ đã "chơi" đồng chí của họ

Mời nghe tại đây:

http://www.youtube.com/watch?v=dEz3aUWGZLY&feature=player_embedded

Vụ việc tóm tắt như sau:

Chiều ngày 2/8, Công an thành phố Hà Nội có thông báo chính thức về kết luận điều tra, xác minh về việc lực lượng an ninh giải quyết việc tập trung của người biểu tình tại Hà Nội vào hôm 17/7. có chuyện viên đại úy công an tên Minh đứng trên xe buýt đạp liên tục vào mặt một thanh niên đi biểu tình chống Trung Quốc hôm 17-07-2011 tại Hà Nội.

Riêng trong vụ video clip quay lại cảnh anh Nguyễn Chí Đức bị một nhân viên an ninh đạp vào mặt, công an Hà Nội cho biết anh Đức đã khẳng định trong bản tường trình rằng không bị ai đánh, chỉ có sự xô đẩy khi đưa anh Đức lên xe buýt.Công an TP. Hà Nội kết luận “không có căn cứ xác định anh Nguyễn Chí Đức bị lực lượng làm nhiệm vụ đảm bảo an ninh trật tự đánh, đạp khi tham gia biểu tình”.Theo đó, công an thành phố Hà Nội kết luận không có việc công an trấn áp, đàn áp thô bạo hay bắt giữ người biểu tình. Thậm chí theo ông Nguyễn Đức Nhanh, Giám đốc Công an Hà Nội còn gọi những cuộc biểu tình chống Trung Quốc gây hấn ở Biển Đông là biểu hiện của lòng yêu nước.

NỘI DUNG LỜI ANH NGUYỄN CHÍ ĐỨC KỂ (ghi từ tiếng anh Đức trả lời phỏng vấn đài RFA):

 

Buồn, phẫn nộ

Sau khi các thông tin trên được đăng tải trên báo Hà Nội Mới, anh Nguyễn Chí Đức, tỏ ra rất buồn và phẫn nộ. Trả lời phỏng vấn của phóng viên Khánh An, anh cho biết:

Nguyễn Chí Đức: Nội dung họ bảo tôi khẳng định không bị đánh là sai. Thực sự tôi đã nói là tôi bị đạp nhưng tôi không xác định ai là người đạp vào mặt tôi. Lúc ấy ở cạnh xe buýt, mình không biết ai đạp cả, bị đạp xong mình rất tá hỏa. Tôi đã nói thế rồi. Nhưng điều này mới quan trọng, lúc ấy làm việc với rất nhiều công an thành phố, viện kiểm sát và với cả giám đốc công ty tôi là bí thư đảng ủy thì tôi đã chỉ mặt tất cả những người công an ở đấy bảo là “Tôi làm việc này là vì Đảng.

Bản thân tôi là đảng viên, tôi làm việc hợp tác với các anh là vì tôi muốn bảo vệ Đảng tại vì tôi không muốn đi quá sự việc”. Nhưng sau sự việc này thì tôi quá buồn. Tôi chả còn gì để mất cả. Họ đã xúc phạm danh dự của tôi, mà họ lại là đồng chí của tôi. Họ đổi trắng thành đen, làm tôi rất buồn. Tôi đã muốn giảm nhẹ sự việc nhưng mà bây giờ họ viết lên báo khẳng định tôi không bị đánh.

Các bạn nên nhớ báo Hà Nội Mới là cơ quan ngôn luận của đảng ủy Hà Nội chứ không phải là một tờ báo bình thuờng, báo giải trí, báo Dân Trí hay VnExpress, những báo đấy đối với tôi không quan trọng nhưng báo Hà Nội Mới, chính nghĩa nó khác hẳn. Tôi rất buồn.

Tôi nói chuyện với một anh công an thành phố, tôi nói với anh là “Các anh làm thế là các anh đẩy em vào đường cùng rồi. Nó làm mất danh dự của em. Cú đạp đối với em không có ý nghĩa gì cả, nhưng các anh làm thế là coi như tất cả họ hàng, bạn bè, đồng nghiệp cơ quan họ đọc bài báo đấy thì họ nghĩ em là cái gì? Trong khi đó, sự thật vẫn là sự thật”.

Tôi đang rất phẫn nộ, rất buồn. Bố mẹ tôi đã rất phẫn nộ. Lúc đầu tôi giấu sự việc ấy để không cho ai biết. Bố mẹ tôi không biết, tại vì tôi biết bố mẹ tôi xem cái (video clip) đấy là rất phẫn nộ nên tôi giấu. Nhưng có 4 người công an, trong đó có công an phường, công an thành phố, đến nhà tôi thì bố mẹ tôi lúc đầu còn trách móc tôi là tại sao lớn rồi còn đi biểu tình, tại sao ra đấy làm gì cho người ta bắt bớ cho nó khổ mà chả giải quyết được gì cả.

Nhưng sau khi bố mẹ tôi xem phóng sự đấy, bố mẹ tôi rất phẫn nộ và bố tôi nói luôn: “Đây là quân phát xít!”. Tôi rất buồn. Chính bố mẹ tôi muốn kiện nhưng tôi đã giảm nhẹ sự việc, tôi không muốn sự việc đi quá xa, nhưng bây giờ họ đẩy tôi vào thế đường cùng rồi, tại vì báo Hà Nội mới là cơ quan ngôn luận của đảng, thành ủy Hà Nội.

Tôi là một đảng viên. Như vậy, họ đẩy đồng chí của họ ra khỏi tổ chức rồi. Tôi đã là nạn nhân mà bây giờ họ làm như thế thì tôi rất buồn.

Khánh An: Vâng, thưa anh Đức, theo thông tin kết luận điều tra có nhắc đến sự việc anh từ chối đi khám sức khỏe và không đề nghị gì vì không bị thương tích. Việc này là như thế nào?

Nguyễn Chí Đức: Hôm đi làm việc với công an thành phố và với cả lãnh đạo cơ quan tôi nữa thì tôi bảo là tôi bị đạp, còn họ viết nội dung gì thì tôi không biết. Lúc đấy tôi cũng muốn cho xong việc đi. Còn sự việc đi khám bệnh thì thực sự tôi không muốn đi khám vì đó là ban đêm, đi với công an thành phố rồi nhỡ đâu họ làm gì đấy tôi thì sao, tức là tôi phản đối dữ dội là tôi không đi khám.
Một hai hôm sau, cơ quan tôi họ làm cái lệnh điều xuất đi khám thì tôi đi khám thôi. Lúc đầu tôi cũng chống đối tại vì tôi sợ đi khám chỗ này chỗ khác nhỡ đâu có chuyện gì mà họ sắp xếp trước thì sao. Cho nên tôi bảo với người được giao nhiệm vụ mời tôi đi khám là đi khám ở một bệnh viện ngẫu nhiên.

Tôi chọn một bệnh viện ngẫu nhiên là bệnh viện E, tức là không có sự sắp xếp gì cả. Đưa bệnh viện E, họ bảo “Bệnh viện E là bệnh viện gì thế?” vì đáng nhẽ làm ở bệnh viện của công ty. Nhưng tôi bảo “Không, nếu đi bệnh viện của công ty thì tôi không đi khám.

Tôi sẵn sàng bị đuổi việc chứ tôi không đi khám ở bệnh viện”, tại vì tôi phòng trường hợp nhỡ có gì bất trắc xảy ra với tôi thì sao. Tôi đi một mình rất nguy hiểm nên tôi bảo là phải đèo tôi đi vì tôi sợ có vấn đề gì xảy ra. Một người trong cơ quan đèo tôi đi và chọn một bệnh viện ngẫu nhiên để khám sức khỏe, tức là chụp hình đấy.

Gián tiếp phá hoại Đảng

Khánh An: Vâng, như vậy anh có định là sẽ làm gì đối với thông tin đưa ra trên báo chí không?

Nguyễn Chí Đức: Thực ra tôi chỉ làm một người bình thường, ngay cả trong cơ quan tôi cũng chỉ là một công dân bình thường và tôi cũng xác định thế thôi. Mình không muốn mơ mộng vì ở hoàn cảnh thế này, một đất nước như thế này ở mặt bằng thế giới, mình cũng chỉ là người bình thường thôi. Nhưng họ dùng cơ quan ngôn luận chính thức của đảng, thành ủy Hà Nội họ chơi tôi.

Thực sự bây giờ tôi không biết làm gì cả. Ngày mai tôi sẽ lên gặp bí thư đảng ủy để xem thái độ của đồng chí đấy với giám đốc như thế nào. Nếu ủng hộ tôi thì còn khác, còn nếu phủi tay cũng giống như công an thành phố Hà Nội thì có lẽ là tất cả hệ thống chính trị nó đẩy tôi ra khỏi đảng.

Nên nhớ rằng bố mẹ tôi là người Nghệ An, họ hàng tôi là Nghệ An, rất nhiều người theo đảng rồi, từ thời Việt Minh năm 1930, tức là trước khi Hồ Chí Minh về nước, ông nội tôi, anh em ruột của ông nội tôi và rất nhiều đồng chí khác đã theo đảng, theo Việt Minh và họ đã chết trước khi Hồ Chí Minh về nước, nhưng mà họ không có gì phải buồn phiền đó là vì lý tưởng cao đẹp.

Nhưng bây giờ, hệ thống chính trị kết hợp với công an làm như thế này thì tôi rất buồn. Họ đã chính thức đẩy tôi. Nếu mà họ tiếp tục đẩy tôi vào đường cùng thì tôi cũng chả còn gì để mất cả tại vì họ đã dùng báo chính thống để họ “chơi” đồng chí của họ. Thực sự là họ đã “chơi” một đồng chí của họ chứ không phải là “chơi” một công dân nữa.

Khánh An: Thưa anh, có thông tin cho rằng anh công an tên Minh, người đã đạp vào mặt anh, đã bị tạm đình chỉ công tác…

Nguyễn Chí Đức: Thực sự tôi không quan tâm tên Minh là ai, tôi không quan tâm đến bất kỳ lãnh đạo công an thành phố là ai vì sau sự việc đấy, tôi vẫn muốn tôi chỉ là người bình thường thôi. Nói thật là tôi bất đắc dĩ phải nổi tiếng.

Có rất nhiều người đến thăm, công an rồi tự nhiên cơ quan đoàn thể họ cứ gặp tôi là họ nói. Hàng xóm họ biết tôi, họ quý mến tôi thì họ hỏi chuyện kiểu khác, nhưng công an thành phố họ gặp tôi là với một thái độ khác, mặc dù họ rất mềm mỏng, ôn tồn nhưng mà tôi hiểu là họ muốn biết thái độ của tôi.
Ngay cả sáng nay cũng có người hỏi tôi là có ra chỗ Cù Huy Hà Vũ không, nhưng tôi chả quan tâm vụ đấy. Chỉ đến chiều tôi đi làm thì tôi có gặp một số anh em vì bị cấm đường, trên đường về đi làm thì phải qua đấy, thấy bị cấm đường thì nhân tiện có mấy người bạn cùng đi biểu tình với tôi đang ở đấy thì gặp thôi.

Khánh An: Anh nói rằng sau sự kiện báo Hà Nội Mới đăng thông tin lên thì nó đã làm cho anh rất buồn, rất bức xúc. Như vậy sự kiện này có làm thay đổi nhận định của anh không?

Nguyễn Chí Đức: Tôi có một nhận định là chính công an nhân dân là người gián tiếp phá hoại Đảng Cộng Sản, chứ không phải là những người biểu tình, tại vì họ đổi trắng thành đen. Họ làm sự việc thành ra bây giờ dựng đứng tôi rồi đây này. Lúc tường trình tôi bảo là tôi bị đạp, các anh muốn viết là va chạm gì đấy nhưng tôi là tôi bị đạp. Bản thân tôi là đã đứng xa cách đoàn biểu tình tới 30 met rồi, tôi cảnh giác tại vì lần trước tôi đã bị bắt rồi, tôi không muốn bị bắt, không phải là tôi sợ nhưng tôi cũng chả muốn an ninh chú ý đến tôi nên tôi đã đứng rất xa rồi, họ còn chỉ đạo bắt tôi. Tôi đang đi trên vỉa hè.

Hôm nay tôi nói thẳng ra vì sự việc đã ra như thế. Báo Hà Nội Mới đăng như thế này là một đòn rất phũ phàng với tôi. Mai mốt những bài báo này là báo in, báo giấy rồi bạn bè, gia đình, đồng nghiệp của tôi họ có thể không đọc báo trên mạng, blog nhưng họ báo ấy thì chết tôi rồi.

Tôi làm sao thanh minh được? Báo chính thống mà. Thanh minh cũng chả làm gì cả, mà tôi cũng không cần thanh minh nữa. Tôi chỉ quan tâm là những người đi biểu tình với tôi họ vẫn còn tin tôi, đó là điều đáng mừng đối với tôi. Tôi trân trọng cái đấy. Đó là những người thực việc thực. Gia đình, bạn bè, anh em, họ tin tôi là được. Những người bạn đi biểu tình, tôi không bao giờ phản bội họ.

Tôi đã đi biểu tình và tổng cộng bị bắt 3 lần rồi, chả lẽ tôi lại đi bán đứng họ, thế là tôi tự sỉ nhục tôi. Bán đứng những người đi biểu tình à? Không bao giờ! Tôi có bị làm sao thì cũng không bao giờ phản bội họ.

Khánh An: Vâng, cám ơn anh rất nhiều đã dành thời gian cho đài. Kính chúc anh mọi sự an lành và mong là…

Nguyễn Chí Đức: Tôi nghĩ là không an lành đâu. Sau sự kiện này là không an lành với tôi nhưng nói chung là tôi cũng không sợ nữa vì tôi quá phẫn nộ đi. Báo Hà Nội Mới là cơ quan ngôn luận của đảng mà họ “chơi” đồng chí của mình.

Tôi là nạn nhân mà bây giờ họ dựng đứng tôi hóa ra tôi là người dối trá, trả lời phỏng vấn báo này báo nọ là dối trá, bây giờ là dối trá rồi sau này họ bảo tôi vu khống thì chết dở tôi. Đã đến nước này rồi thì tôi cũng chả cần nữa, tôi không quan tâm.

Khánh An: Dạ vâng, cám ơn anh rất nhiều.

---------------------

Tác giả HỒ BẤT KHUẤT viết thêm:

Như vậy sự việc đã khá rõ ràng: Có một số người (tự nhận là chính thống) muốn đánh lừa dân chúng về truyền thông bằng truyền thông. Nhưng lừa dối chúng tôi là rất khó. Khi tiếp nhận được thông tin này, tôi mừng cho anh Nguyễn Chí Đức, tôi mừng cho dân Nghệ An đã không có người hèn nhát. Và điều này cũng củng cố thêm niềm tin nghề nghiệp của tôi: Chúng tôi không dễ bị lừa bằng những thông tin nửa vời, cắt xén, giả mạo…

Nhân đây cũng xin nói thêm rằng, thời gian gần đây trên một số tờ báo lớn, có uy tín như báo Công An Nhân Dân, Quân Đội Nhân Dân đã in một số bài báo có nội dung phản động. Phản động, trong cách hiểu của tôi và của nhiều học giả khác là chống lại, đi ngược lại sự tiến bộ xã hội (khác với phản cách mạng). Xét theo tiêu chí này thì những bài báo như bài báo của Quý Thanh nói về sự “ngộ nhận” của GS Ngô Bảo Châu, bài báo của Nguyễn Văn Minh cho rằng blog là rác rưởi đích thị là những bài báo phản động! (Tôi là Hồ Bất Khuất, viết báo, nghiên cứu lý luận, hiện công tác tại Hà Nội (139 Nguyễn Thái Học) sẵn sàng tranh luận trực diện với tác giả các bài báo trên về sự phản động của chúng).