Thế sự... buồn
Lúc này trên thế giới, chuyện hạt nhân Iran hoặc căng thẳng bán đảo Triều Tiên hầu như chẳng mấy ai nhắc đến nữa. Trong khi giở các trang nhất báo hằng ngày, xem tin trên internet hoặc ti-vi chỉ thấy 2 chuyện lớn nổi bật: Động đất Nhật Bản và liên quân Mỹ và phương Tây tấn công Lybia.
Thiệt hại lớn ở Nhật và bom đạn ở Lybia đều là những đòn tử thương đánh mạnh vào “sức khỏe” nền kinh tế toàn cầu.
Thống kê hơn tuần đầu xảy ra động đất, Nhật Bản đã mất đi 3% GDP quốc nội, chừng 200 tỉ USD, trong khi cái nước Bắc Phi đang có chiến tranh kia với trữ lượng dầu mỏ hạng số 1 thế giới một khi tắc “cái ống dẫn dầu khổng lồ” cấp cho nhiều nước công nghiệp hàng đầu thì rất dễ hình dung bức tranh kinh tế toàn cầu sẽ tụt dốc ra sao!
Ông vua không ngai ở Lybia kia (ông chỉ nhận là đại tá, thăng cấp từ đại úy mà suốt 42 năm nay ông không có lên sao lên hột lần nào nữa!) mà dư luận thế giới cho rằng của cải tài sản của ông lớn không tưởng tượng nổi, lâu nay gửi đầy các nhà băng quốc tế, và vợ con ông cũng “ôm” cả đống vàng và ngoại tệ khổng lồ chuyển đi khắp nơi nơi… thì thử hỏi những lời thề thốt chiến đấu đến cùng kia liệu có bao giờ trở thành hiện thực? Hay vù một cái, với một sự mặc cả bí mật nào đó khả dĩ chấp nhận được cho cả phương Tây và ông, ông lại lặng lẽ khăn áo ra đi như nhiều lãnh đạo châu Phi trước đây sau các cuộc nổi dậy mạnh mẽ của nhân dân? Cái kiểu cách mạng độc tài kiểu Lybia, thể chế chính trị không giống bất cứ một quốc gia nào, ngồi lỳ ghế quyền lực cao nhất tới hơn 4 thập kỷ… thì việc bị nhân dân đất nước ấy bất tín nhiệm, bi họ nổi dậy lật đổ là không có gì lạ. Không lúc này thì lúc khác mà thôi. Những người có lương tri trên toàn thế giới chẳng ai không có suy nghĩ như vậy.
NV
--------------
Tổng hợp tin tức Libya 24 tháng 3, 2011
(Đã xuất hiện Chính phủ lâm thời Libya)
Do những đợt không kích dữ dội, lực lượng không quân của ông Gaddafi đã gần như bị tiêu diệt, và các tàu chiến của khối NATO đang tuần tra và kiểm soát vùng biển phía Bắc, lực lượng đối kháng đã tuyên bố thành lập chính phủ lâm thời. Đứng đầu chính phủ mới này là chức vụ Thủ tướng lâm thời do ông Mahmoud Jibril, từng giữ chức Bộ trưởng Nội vụ với chính quyền Gaddafi trước khi ngả theo phe nổi dậy, nhận trách này.
Ông Mahmoud Jibril là người đại diện cho lực lượng đối kháng liên lạc với quốc tế. Ông đã tiếp xúc với Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy, dẫn đến việc Pháp công nhận quan hệ ngoại giao chính thức với Hội đồng Quốc gia lâm thời (HĐQGLT) như một thực thể hợp pháp đại diện cho nhân dân Libya.
Phát ngôn chính thức cho lực lượng đối kháng còn cho biết, HĐQGLT là một thực thể lập pháp, nhưng chúng tôi cần một cơ chế hành pháp để kiểm soát và quy định hệ thống chính quyền. Và nguồn này còn nói rõ, lập trường của họ từ đầu là rõ ràng “Libya chỉ là một quốc gia, thủ đô của chúng tôi là Tripoli và mãi mãi sẽ là Tripoli”. Lực lượng đối kháng cho rằng họ sẽ chiến đấu để giải phóng miền Tây của đất nước, giải phóng Tripoli, và giữ vững sự thống nhất đất nước. Lập trường này còn được nhắc tới nhiều lần nữa.
Lời tuyên bố trên cho thấy lực lượng đối kháng đã cảnh giác những xuyên tạc từ Tripoli hiện nay cho rằng việc thiết lập chính quyền non trẻ của họ ở Benghazi dường như là biểu hiện của hành động phân chia đất nước.
Trong khi đó, không quân của Liên quân LHQ đã mở các cuộc không kích các lều đóng quân của lực lượng ông Gaddafi bên ngoài thành phố Misrata vào tối thứ Ba đến sáng thứ Tư. Thiệt hại cho lực lượng của ông Gaddafi chưa rõ nhưng theo những nhân chứng tại thành phố này cho biết ngay sau cuộc không kích, tiếng đại bác đã ngưng bặt. Ông Mohammed, phát ngôn nhân của lực lượng đối kháng cho biết: “Hôm nay tình hình rất yên – đây là lần đầu tiên chúng tôi cảm thấy như vậy suốt mấy tuần qua. Chúng tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn đến cộng đồng quốc tế đã thực hiện các cuộc không kích sáng nay”. Thành phố bắt đầu có sinh khí, một số cửa hàng mở cửa trở lại tuy vẫn có người chết vì bị lính của ông Gaddafi bắn lén vào buổi sáng.
Tướng Abdul Fatah Younis, cựu Bộ trưởng Nội vụ, người đã rời bỏ chính quyền Gaddafi, hiện đang chỉ huy lực lương đối kháng nói: “Thành phố Misrata đã bị tàn phá và người dân tại đó cần được trang bị vũ khí. Chúng tôi cố gắng gửi cho họ nhưng chỉ là những vũ khí hạng nhẹ và không có vũ khí hạng nặng”.
Theo nguồn tin của một sĩ quan quân đội Hoa Kỳ giấu tên vì tin tức có tính “nhạy cảm”, trong 24 giờ qua, Hoa kỳ đã tiến hành 28 cuộc không kích và liên quân các nước đã thực hiện 26 cuộc không kích. Không có hoả tiễn nào phải bắn vì không còn cần thiết, hệ thống phòng không của quân đội Libya đã bị tê liệt... Các phi cơ chiến đấu CF-18 của Canada đã bay lần đầu tiên ngày hôm qua, và đã ném 4 quả bom có hệ thống laser điều khiển phá hủy một kho chứa vũ khí của lực lượng Gaddafi.
Tại Ajdabiya, lực lượng đối kháng đã chiếm lại một phần của thành phố này. Lực lượng của ông Gaddafi tuy bị các cuộc không kích của liên quân nhưng vẫn giữ được các vị trí cửa ngõ ở phía Tây thành phố.
Lực lượng đối kháng được hình thành bởi những người dân thường tình nguyện và một số quân đội cũ, bây giờ được đối đầu một cách tương xứng hơn trên trận chiến trên mặt đất vì lực lượng của ông Gaddafi đã mất đi sự hỗ trợ thuận lợi của không quân. Tuy nhiên lực lượng đối kháng vẫn phải phải chống đỡ những cuộc tấn công một cách khó khăn. Phần lớn là vì không đủ vũ khí đạn dược và thiếu hệ thống chỉ huy, họ phải tự tổ chúc những cuộc tấn công lẻ tẻ vào lực lượng của ông Gaddafi.
Mặc dù chỉ có những buớc tiến nhỏ, nhưng ông Mohamed Hariri, một sĩ quan chỉ huy lực lượng đối kháng cho biết, những người “lính” tự nguyện này “thực sự là những anh hùng”. Ông nói: “Họ rất can đảm tới cái mức gần như là lính cảm tử”.
Chính quyền Libya tiếp tục lên tiếng tố cáo các cuộc không kích của Liên Quân đã giết chết thường dân khi cuộc không kích nhắm vào căn cứ quân sự “và khu dân cư” trong khu vực Al-Jfara và Tagora trong thủ đô Tripoli và gọi cái chết của thường dân là vì “cuộc thập tự chinh của thực dân”.
Tuy nhiên ký giả Anita McNaught của Al Jazeera, cho biết: “Những việc này đã không xảy ra. Sau khi chở chúng tôi đi lòng vòng 45 phút, họ đưa chúng tôi trở lại khách sạn và nói là đã không kiếm ra địa chỉ mà theo họ là những thường dân bị chết vì cuộc không kích”.
Theo tin hãng CNN, một người hoạt động đối kháng trong thủ đô Tripoli đã cho biết chính quyền đã nói dối về việc có những thường dân bị giết vì cuộc không kích của Liên quân. Cô đưa ra một trường hợp thí dụ, cô đã đi theo một người bà con vào bệnh viện nhằm lúc đài TV đến thu hình. Cô thấy người đạo diễn cố gắng hỏi những người nằm nhắm mắt giả vờ chết, và những người khác đóng kịch là đang bị thương. Một số những người giả vờ bị thương là lính của ông Gaddafi mặc đồ thường dân.
Cho đến lúc này, không ai biết chắc chắn con số thương vong của cả hai bên cho đến nay. Theo lực lượng đối kháng, có hơn 1.000 người bị chết, trong khi chính quyền Gaddafi nói là 150 người. Ủy Ban Cứu Trợ Nhân Đạo của Liên Hiệp Quốc cho biết đã có 335 ngàn người rời khỏi Libya tỵ nạn từ khi cuộc chiến bắt đầu.
Theo một nguồn tin từ báo chí Ả Rập cho biết con trai thứ sáu của ông Gaddafi, Khamis, đã bị tử nạn trong cuộc không kích tối chủ nhật, khi phi đạn Tomahawk bắn vào toà nhà trong khu dinh Tổng thống tại Tripoli.
Tối qua tiếng đạn nổ từ súng phòng không tiếp tục vang rền trên bầu trời thủ đô Tripoli, nhưng tiếng máy bay và tiếng nổ từ phi đạn đã giảm bớt rõ rệt.
Sáng hôm qua, hai chiếc máy bay F-15 của không lực Hoa Kỳ đã bị bốc cháy, lý do vì phạm lỗi kỹ thuật, không phải bị lực lượng ông Gaddafi bắn trúng. Hai phi công đã nhảy dù ra khỏi máy bay. Một người được lực lượng đối kháng cứu, người khác được đội trực thăng cứu trợ cứu thoát.
Tin tức từ thành phố Misurata, cách Tripoli 200 cây số về phía đông, cho biết lực lượng của ông Gaddafi đã pháo kích liên tục vào thành phố này và cho những người bắn lén bắn vào những thường dân trong thành phố. Tình trạng này đã kéo dài từ hôm thứ Hai, đã khiến những người dân không thể bước ra đường, phải ẩn nấp trong những căn nhà tối tăm, không kiếm được thức ăn và phải uống nước mưa để sống. Một bác sĩ cho biết vì xe tăng nổ súng bắn thẳng vào đám người đang biểu tình ôn hoà nên “con số bị tử thương quá nhiều, chúng tôi không còn lo nổi”. Về phần thức ăn, người bác sĩ nói: “Chúng tôi chia nhau những gì có thể kiếm được và nếu không kiếm được gì để ăn… chúng tôi không biết phải làm gì hơn”.
Đô đốc hải quân Samuel J. Locklear đã xác nhận tin này và cho biết việc tấn công vào thường dân như vậy đã khiến lực lượng liên quân LHQ phải gia tăng can thiệp và liên quân sẽ tấn công vào lực lượng bộ binh của ông Gaddafi . Lực lượng của ông Gaddafi sẽ bị thiệt hại hơn khi quân số và khả năng can thiệp của liên quân gia tăng.
Hôm qua, đài tuyền hình Libya đã chiếu hình ông Gaddafi đã xuất hiện đang nói chuyện trước đám đông tại Tripoli, và cho biết là “trực tiếp” truyền hình ngay tại chỗ. Đây là lần đầu tiên ông ta xuất hiện từ khi các cuộc không kích bắt đầu. Ông Gaddafi tuyên bố trước đám đông là sẽ chiến thắng lực lượng liên quân và “đám đông ở đây là lực lượng phòng không mạnh nhất”. Theo tin từ hãng tuyền thông Fox News, các máy bay chiến đấu của Pháp đã phải hủy bỏ một cuộc không kích vào khu vực dinh tổng thống vì chính quyền Gaddafi đã đưa các phóng viên tới khu vực này, và dùng những phóng viên này như “lá chắn” để ngăn cuộc không kích. Theo phóng viên của Al Jazeera, có mặt tại Tripoli, thì những hình ảnh chiếu trên TV cho là “trực tiếp” có thể là được cắt ráp từ những băng hình cũ, vì không có phóng viên nào được đưa đến chứng kiến buổi nói chuyện này. Và hình chiếu cho thấy ông Gaddafi đứng nói chuyện từ khu cư ngụ Bab Al-Aziziya, chính là nơi đã bị phi đạn bắn sập hôm tối chủ nhật.
Về vụ việc ông Gaddafi có là mục tiêu của Liên Quân không? Quốc hội Anh vẫn tiếp tục thảo luận về tính hợp pháp của việc cá nhân ông Gaddafi được xem như là mục tiêu của các cuộc không kích. Một định nghĩa về vấn đề này đã được Dân biểu Menzies Campbell đưa ra như sau: “Nếu Đại tá Gaddafi, thí dụ như ông ta ngồi trong một chiếc xe tăng đang tấn công vào một thành phố đông dân, thì chiếc chiến xa đó và ông Gaddafi là mục tiêu hợp pháp. Ngay cả khi ông ta ngồi trong căn cứ chỉ huy điều khiển và có trách nhiệm cho những hoạt động quân sự làm trái với Nghị quyết của LHQ thì ông ta vẫn sẽ là mục tiêu một cách hợp pháp. Nhưng ông ta sẽ không là “mục tiêu hợp pháp” nếu tiến hành một vụ ám sát nhằm vào cá nhân ông”.
Thổ Nhĩ Kỳ không đồng ý trong việc Khối NATO nhận lãnh trách nhiệm chỉ huy các hoạt động quân sự của Liên quân Liên Hiệp Quốc tại Libya, thay thế cho Hoa Kỳ. Ngoại Trưởng Pháp, ông Alain Juppe cho biết, các quốc gia tham chiến gồm Anh, Pháp, Canada, và Hoa Kỳ cùng khối Liên Hiệp Ả Rập sẽ nhóm họp trong vài ngày sắp tới tại Bỉ, London hay Paris để thảo luận tiếp. Ông nói thêm, các quốc gia tham chiến có một số không phải là thành viên của khối NATO, do đó “(chiến dịch này) không phải là chiến dịch của Khối NATO”
Trung Quốc, Ấn Độ và Nga là ba trong năm nước đã bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu thông qua nghị quyết tuần rồi. Cả ba đang lên án những cuộc không kích và đề nghị ngưng ngay việc can thiệp vào Libya.
Trên đây đã lược thuật việc con trai thứ sáu của ông Gaddafi là Khamis bị tử nạn trong cuộc không kích tối chủ nhật, khi phi đạn Tomahawk bắn vào toà nhà trong khu dinh Tổng thống tại Tripoli. Tuy nhiên tin này chưa được xác nhận từ cả hai bên. Trả lời đài ABC News, Ngoại trưởng Mỹ, bà Clinton cho biết rằng bà không thể xác nhận tin này mặc dầu bà có nghe và nghe rất nhiều về tin này. Bà nói đó là lý do bà không thể xác nhận được vì chưa đủ các bằng chứng.
Lực lượng ông Gaddafi bị mất đi một sĩ quan cao cấp, Hussein El Warfali, sĩ quan chỉ huy lữ đoàn Gaddafi đã chết trong trận không kích hôm qua.
NV tổng hợp từ AFP, Le Monde, CNN, AP, The Tripoli Post và Al Jazeera
Lúc này trên thế giới, chuyện hạt nhân Iran hoặc căng thẳng bán đảo Triều Tiên hầu như chẳng mấy ai nhắc đến nữa. Trong khi giở các trang nhất báo hằng ngày, xem tin trên internet hoặc ti-vi chỉ thấy 2 chuyện lớn nổi bật: Động đất Nhật Bản và liên quân Mỹ và phương Tây tấn công Lybia.
Thiệt hại lớn ở Nhật và bom đạn ở Lybia đều là những đòn tử thương đánh mạnh vào “sức khỏe” nền kinh tế toàn cầu.
Lướt mạng thấy chuyện bên Lybia cũng muốn ghi lại ít dòng, tóm tắt trong một bản tin tổng hợp. Suốt 3, 4 ngày bom rơi đạn nổ mất tăm, vừa thấy ông Gaddafi xuất hiện đêm trước lại ăn nói rất mạnh – là tử thủ và trường kỳ kháng chiến chứ bọn đế quốc gian tham đừng có mà mơ hão thắng được nhân dân Lybia nha (cứ như học cách Việt Nam mình?), tôi buộc phải cười thầm trong bụng.
Ông vua không ngai ở Lybia kia (ông chỉ nhận là đại tá, thăng cấp từ đại úy mà suốt 42 năm nay ông không có lên sao lên hột lần nào nữa!) mà dư luận thế giới cho rằng của cải tài sản của ông lớn không tưởng tượng nổi, lâu nay gửi đầy các nhà băng quốc tế, và vợ con ông cũng “ôm” cả đống vàng và ngoại tệ khổng lồ chuyển đi khắp nơi nơi… thì thử hỏi những lời thề thốt chiến đấu đến cùng kia liệu có bao giờ trở thành hiện thực? Hay vù một cái, với một sự mặc cả bí mật nào đó khả dĩ chấp nhận được cho cả phương Tây và ông, ông lại lặng lẽ khăn áo ra đi như nhiều lãnh đạo châu Phi trước đây sau các cuộc nổi dậy mạnh mẽ của nhân dân? Cái kiểu cách mạng độc tài kiểu Lybia, thể chế chính trị không giống bất cứ một quốc gia nào, ngồi lỳ ghế quyền lực cao nhất tới hơn 4 thập kỷ… thì việc bị nhân dân đất nước ấy bất tín nhiệm, bi họ nổi dậy lật đổ là không có gì lạ. Không lúc này thì lúc khác mà thôi. Những người có lương tri trên toàn thế giới chẳng ai không có suy nghĩ như vậy.
NV
--------------
Tổng hợp tin tức Libya 24 tháng 3, 2011
(Đã xuất hiện Chính phủ lâm thời Libya)
Do những đợt không kích dữ dội, lực lượng không quân của ông Gaddafi đã gần như bị tiêu diệt, và các tàu chiến của khối NATO đang tuần tra và kiểm soát vùng biển phía Bắc, lực lượng đối kháng đã tuyên bố thành lập chính phủ lâm thời. Đứng đầu chính phủ mới này là chức vụ Thủ tướng lâm thời do ông Mahmoud Jibril, từng giữ chức Bộ trưởng Nội vụ với chính quyền Gaddafi trước khi ngả theo phe nổi dậy, nhận trách này.
Ông Mahmoud Jibril là người đại diện cho lực lượng đối kháng liên lạc với quốc tế. Ông đã tiếp xúc với Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy, dẫn đến việc Pháp công nhận quan hệ ngoại giao chính thức với Hội đồng Quốc gia lâm thời (HĐQGLT) như một thực thể hợp pháp đại diện cho nhân dân Libya.
Phát ngôn chính thức cho lực lượng đối kháng còn cho biết, HĐQGLT là một thực thể lập pháp, nhưng chúng tôi cần một cơ chế hành pháp để kiểm soát và quy định hệ thống chính quyền. Và nguồn này còn nói rõ, lập trường của họ từ đầu là rõ ràng “Libya chỉ là một quốc gia, thủ đô của chúng tôi là Tripoli và mãi mãi sẽ là Tripoli”. Lực lượng đối kháng cho rằng họ sẽ chiến đấu để giải phóng miền Tây của đất nước, giải phóng Tripoli, và giữ vững sự thống nhất đất nước. Lập trường này còn được nhắc tới nhiều lần nữa.
Lời tuyên bố trên cho thấy lực lượng đối kháng đã cảnh giác những xuyên tạc từ Tripoli hiện nay cho rằng việc thiết lập chính quyền non trẻ của họ ở Benghazi dường như là biểu hiện của hành động phân chia đất nước.
Trong khi đó, không quân của Liên quân LHQ đã mở các cuộc không kích các lều đóng quân của lực lượng ông Gaddafi bên ngoài thành phố Misrata vào tối thứ Ba đến sáng thứ Tư. Thiệt hại cho lực lượng của ông Gaddafi chưa rõ nhưng theo những nhân chứng tại thành phố này cho biết ngay sau cuộc không kích, tiếng đại bác đã ngưng bặt. Ông Mohammed, phát ngôn nhân của lực lượng đối kháng cho biết: “Hôm nay tình hình rất yên – đây là lần đầu tiên chúng tôi cảm thấy như vậy suốt mấy tuần qua. Chúng tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn đến cộng đồng quốc tế đã thực hiện các cuộc không kích sáng nay”. Thành phố bắt đầu có sinh khí, một số cửa hàng mở cửa trở lại tuy vẫn có người chết vì bị lính của ông Gaddafi bắn lén vào buổi sáng.
Tướng Abdul Fatah Younis, cựu Bộ trưởng Nội vụ, người đã rời bỏ chính quyền Gaddafi, hiện đang chỉ huy lực lương đối kháng nói: “Thành phố Misrata đã bị tàn phá và người dân tại đó cần được trang bị vũ khí. Chúng tôi cố gắng gửi cho họ nhưng chỉ là những vũ khí hạng nhẹ và không có vũ khí hạng nặng”.
Theo nguồn tin của một sĩ quan quân đội Hoa Kỳ giấu tên vì tin tức có tính “nhạy cảm”, trong 24 giờ qua, Hoa kỳ đã tiến hành 28 cuộc không kích và liên quân các nước đã thực hiện 26 cuộc không kích. Không có hoả tiễn nào phải bắn vì không còn cần thiết, hệ thống phòng không của quân đội Libya đã bị tê liệt... Các phi cơ chiến đấu CF-18 của Canada đã bay lần đầu tiên ngày hôm qua, và đã ném 4 quả bom có hệ thống laser điều khiển phá hủy một kho chứa vũ khí của lực lượng Gaddafi.
Tại Ajdabiya, lực lượng đối kháng đã chiếm lại một phần của thành phố này. Lực lượng của ông Gaddafi tuy bị các cuộc không kích của liên quân nhưng vẫn giữ được các vị trí cửa ngõ ở phía Tây thành phố.
Lực lượng đối kháng được hình thành bởi những người dân thường tình nguyện và một số quân đội cũ, bây giờ được đối đầu một cách tương xứng hơn trên trận chiến trên mặt đất vì lực lượng của ông Gaddafi đã mất đi sự hỗ trợ thuận lợi của không quân. Tuy nhiên lực lượng đối kháng vẫn phải phải chống đỡ những cuộc tấn công một cách khó khăn. Phần lớn là vì không đủ vũ khí đạn dược và thiếu hệ thống chỉ huy, họ phải tự tổ chúc những cuộc tấn công lẻ tẻ vào lực lượng của ông Gaddafi.
Mặc dù chỉ có những buớc tiến nhỏ, nhưng ông Mohamed Hariri, một sĩ quan chỉ huy lực lượng đối kháng cho biết, những người “lính” tự nguyện này “thực sự là những anh hùng”. Ông nói: “Họ rất can đảm tới cái mức gần như là lính cảm tử”.
Chính quyền Libya tiếp tục lên tiếng tố cáo các cuộc không kích của Liên Quân đã giết chết thường dân khi cuộc không kích nhắm vào căn cứ quân sự “và khu dân cư” trong khu vực Al-Jfara và Tagora trong thủ đô Tripoli và gọi cái chết của thường dân là vì “cuộc thập tự chinh của thực dân”.
Tuy nhiên ký giả Anita McNaught của Al Jazeera, cho biết: “Những việc này đã không xảy ra. Sau khi chở chúng tôi đi lòng vòng 45 phút, họ đưa chúng tôi trở lại khách sạn và nói là đã không kiếm ra địa chỉ mà theo họ là những thường dân bị chết vì cuộc không kích”.
Theo tin hãng CNN, một người hoạt động đối kháng trong thủ đô Tripoli đã cho biết chính quyền đã nói dối về việc có những thường dân bị giết vì cuộc không kích của Liên quân. Cô đưa ra một trường hợp thí dụ, cô đã đi theo một người bà con vào bệnh viện nhằm lúc đài TV đến thu hình. Cô thấy người đạo diễn cố gắng hỏi những người nằm nhắm mắt giả vờ chết, và những người khác đóng kịch là đang bị thương. Một số những người giả vờ bị thương là lính của ông Gaddafi mặc đồ thường dân.
Cho đến lúc này, không ai biết chắc chắn con số thương vong của cả hai bên cho đến nay. Theo lực lượng đối kháng, có hơn 1.000 người bị chết, trong khi chính quyền Gaddafi nói là 150 người. Ủy Ban Cứu Trợ Nhân Đạo của Liên Hiệp Quốc cho biết đã có 335 ngàn người rời khỏi Libya tỵ nạn từ khi cuộc chiến bắt đầu.
Theo một nguồn tin từ báo chí Ả Rập cho biết con trai thứ sáu của ông Gaddafi, Khamis, đã bị tử nạn trong cuộc không kích tối chủ nhật, khi phi đạn Tomahawk bắn vào toà nhà trong khu dinh Tổng thống tại Tripoli.
Tối qua tiếng đạn nổ từ súng phòng không tiếp tục vang rền trên bầu trời thủ đô Tripoli, nhưng tiếng máy bay và tiếng nổ từ phi đạn đã giảm bớt rõ rệt.
Sáng hôm qua, hai chiếc máy bay F-15 của không lực Hoa Kỳ đã bị bốc cháy, lý do vì phạm lỗi kỹ thuật, không phải bị lực lượng ông Gaddafi bắn trúng. Hai phi công đã nhảy dù ra khỏi máy bay. Một người được lực lượng đối kháng cứu, người khác được đội trực thăng cứu trợ cứu thoát.
Tin tức từ thành phố Misurata, cách Tripoli 200 cây số về phía đông, cho biết lực lượng của ông Gaddafi đã pháo kích liên tục vào thành phố này và cho những người bắn lén bắn vào những thường dân trong thành phố. Tình trạng này đã kéo dài từ hôm thứ Hai, đã khiến những người dân không thể bước ra đường, phải ẩn nấp trong những căn nhà tối tăm, không kiếm được thức ăn và phải uống nước mưa để sống. Một bác sĩ cho biết vì xe tăng nổ súng bắn thẳng vào đám người đang biểu tình ôn hoà nên “con số bị tử thương quá nhiều, chúng tôi không còn lo nổi”. Về phần thức ăn, người bác sĩ nói: “Chúng tôi chia nhau những gì có thể kiếm được và nếu không kiếm được gì để ăn… chúng tôi không biết phải làm gì hơn”.
Đô đốc hải quân Samuel J. Locklear đã xác nhận tin này và cho biết việc tấn công vào thường dân như vậy đã khiến lực lượng liên quân LHQ phải gia tăng can thiệp và liên quân sẽ tấn công vào lực lượng bộ binh của ông Gaddafi . Lực lượng của ông Gaddafi sẽ bị thiệt hại hơn khi quân số và khả năng can thiệp của liên quân gia tăng.
Hôm qua, đài tuyền hình Libya đã chiếu hình ông Gaddafi đã xuất hiện đang nói chuyện trước đám đông tại Tripoli, và cho biết là “trực tiếp” truyền hình ngay tại chỗ. Đây là lần đầu tiên ông ta xuất hiện từ khi các cuộc không kích bắt đầu. Ông Gaddafi tuyên bố trước đám đông là sẽ chiến thắng lực lượng liên quân và “đám đông ở đây là lực lượng phòng không mạnh nhất”. Theo tin từ hãng tuyền thông Fox News, các máy bay chiến đấu của Pháp đã phải hủy bỏ một cuộc không kích vào khu vực dinh tổng thống vì chính quyền Gaddafi đã đưa các phóng viên tới khu vực này, và dùng những phóng viên này như “lá chắn” để ngăn cuộc không kích. Theo phóng viên của Al Jazeera, có mặt tại Tripoli, thì những hình ảnh chiếu trên TV cho là “trực tiếp” có thể là được cắt ráp từ những băng hình cũ, vì không có phóng viên nào được đưa đến chứng kiến buổi nói chuyện này. Và hình chiếu cho thấy ông Gaddafi đứng nói chuyện từ khu cư ngụ Bab Al-Aziziya, chính là nơi đã bị phi đạn bắn sập hôm tối chủ nhật.
Về vụ việc ông Gaddafi có là mục tiêu của Liên Quân không? Quốc hội Anh vẫn tiếp tục thảo luận về tính hợp pháp của việc cá nhân ông Gaddafi được xem như là mục tiêu của các cuộc không kích. Một định nghĩa về vấn đề này đã được Dân biểu Menzies Campbell đưa ra như sau: “Nếu Đại tá Gaddafi, thí dụ như ông ta ngồi trong một chiếc xe tăng đang tấn công vào một thành phố đông dân, thì chiếc chiến xa đó và ông Gaddafi là mục tiêu hợp pháp. Ngay cả khi ông ta ngồi trong căn cứ chỉ huy điều khiển và có trách nhiệm cho những hoạt động quân sự làm trái với Nghị quyết của LHQ thì ông ta vẫn sẽ là mục tiêu một cách hợp pháp. Nhưng ông ta sẽ không là “mục tiêu hợp pháp” nếu tiến hành một vụ ám sát nhằm vào cá nhân ông”.
Thổ Nhĩ Kỳ không đồng ý trong việc Khối NATO nhận lãnh trách nhiệm chỉ huy các hoạt động quân sự của Liên quân Liên Hiệp Quốc tại Libya, thay thế cho Hoa Kỳ. Ngoại Trưởng Pháp, ông Alain Juppe cho biết, các quốc gia tham chiến gồm Anh, Pháp, Canada, và Hoa Kỳ cùng khối Liên Hiệp Ả Rập sẽ nhóm họp trong vài ngày sắp tới tại Bỉ, London hay Paris để thảo luận tiếp. Ông nói thêm, các quốc gia tham chiến có một số không phải là thành viên của khối NATO, do đó “(chiến dịch này) không phải là chiến dịch của Khối NATO”
Trung Quốc, Ấn Độ và Nga là ba trong năm nước đã bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu thông qua nghị quyết tuần rồi. Cả ba đang lên án những cuộc không kích và đề nghị ngưng ngay việc can thiệp vào Libya.
Trên đây đã lược thuật việc con trai thứ sáu của ông Gaddafi là Khamis bị tử nạn trong cuộc không kích tối chủ nhật, khi phi đạn Tomahawk bắn vào toà nhà trong khu dinh Tổng thống tại Tripoli. Tuy nhiên tin này chưa được xác nhận từ cả hai bên. Trả lời đài ABC News, Ngoại trưởng Mỹ, bà Clinton cho biết rằng bà không thể xác nhận tin này mặc dầu bà có nghe và nghe rất nhiều về tin này. Bà nói đó là lý do bà không thể xác nhận được vì chưa đủ các bằng chứng.
Lực lượng ông Gaddafi bị mất đi một sĩ quan cao cấp, Hussein El Warfali, sĩ quan chỉ huy lữ đoàn Gaddafi đã chết trong trận không kích hôm qua.
NV tổng hợp từ AFP, Le Monde, CNN, AP, The Tripoli Post và Al Jazeera
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét