Miến
Điện chuyển biến nhanh
Chỉ cần quay lại những năm trước
mốc 2010 là người ta khó mà tưởng tượng được một đất nước lại chuyển đổi về
phía dân chủ và tự do mạnh mẽ đến thế sau những năm tháng xã hội Miến bị nhấn
chìm và cô lập với thế giới bên ngoài trong một chế độ cai trị “quân
phiệt hóa” điển hình châu Á. Mốc 2010 tôi vừa nói ở trên chính xác là ngày 7/11
năm ấy – một cuộc Tổng tuyển cử bầu ra Quốc hội Myanmar đã diễn ra thành công trước sự chứng
kiến của hàng trăm quan sát viên nước ngoài được nhà cầm quyền đương nhiệm mời
đến - trở thành một mốc dấu chuyển đổi hết sức căn bản của Myanmar về hướng dân chủ hóa đất
nước.
Một điều rất đặc biệt là vài
ba tháng qua liên tiếp trên đất Miến Điện diễn ra những động thái đối ngoại
không bao giờ thấy trước đây, đó là các chuyến thăm của ngoại trưởng nhiều nước
phương Tây trong đó có Mỹ đến Miến và nhiều nước khối này (trong đó có EU) đã khai trương hoặc tái lập lại các văn phòng ngoại giao với
nước này. Như vậy thực chất của sự bao vây cấm vận mà phương Tây áp đặt
lên đất nước Chùa Vàng coi như “dỡ bỏ” dù Mỹ và
vài quốc gia khác vẫn tuyên bố là chưa hoàn toàn thông thương như một điều kiện để thúc giục Miến
cải cách hơn nữa...
Hai sự kiện được toàn thế
giới đánh giá cao hơn nữa tại Miến Điện chính là tuyên bố mới đây của nhà cầm
quyền bãi bỏ kiểm duyệt báo chí; và truyền thống quốc tế đưa tin Tổng thống Thein Sein sẽ có mặt tại Diễn đàn Liên hợp
quốc (LHQ) do Mỹ vừa tuyên bố cấp visa cho lãnh đạo Miến Điện. (mời xem bản tin ở phía dưới trang)
Việc thứ nhất có ý nghĩa biểu tượng cao.
Bởi tháo dỡ kiểm duyệt báo chí là động tới một vấn đề rất nhạy cảm, đưa lại cho báo chí quyền tự do, cũng có nghĩa là tư tưởng con người được cởi trói. Đây thật sự là bước tiến lớn của Myanmar. Đã có tin chỉ năm
tới đây, 2013, ở Miến sẽ xuất hiện báo chí tư nhân – một trong những tiêu chí quan trọng nhất đánh giá về dân chủ của các quốc gia công nghiệp phát triển (có
lẽ trừ trường hợp Trung Quốc). Cần ghi chú ở điểm này: Đây cũng là cách quan
niệm và thang giá trị phương Tây, được hay không, đúng - sai chúng ta không sa đà tranh luận về những
luận điểm này ở bài viết ngắn này. Nhưng cho dù cách lập luận thế nào thì với các bạn Miến Điện, phải có một nhà nước không những mạnh mẽ và quyết đoán, nhà nước đó lại cần rất tự tin trong điều hành quyền lực thì mới dám chấp nhận tự do báo chí, coi truyền thông báo chí như yếu tố cùng thúc đẩy quá trình dân chủ hóa xã hội Miến Điện hiện nay.
Còn việc thứ hai phải nói là một bước tiến lớn theo hướng hội nhập với thế giới bên ngoài của Myanmar. Chúng ta nhớ lại chỉ mới cuối năm 2010
đất nước tổng tuyển cử tự do mà tới khóa họp 2012 này (Đại hội đồng LHQ lần thứ 67
tại LHQ, New York) vị ngu
Cũng muốn thêm một chi tiết nữa xen vào ý này, Miến Điện chính là đất nước cống hiến cho Liên hợp quốc một con người làm Tổng thư ký - chức vị danh giá nhất trong những hoạt động quan hệ quốc tế toàn cầu của thế giới thời hiện đại – đó là Ngài U Thant (ông đảm nhiệm 2 nhiệm kỳ, từ 1961-1971).
Đúng là đất nước Myanmar đang lấy lại dần phong độ và hình ảnh của một quốc gia hoàn toàn độc lập và dân chủ, và tham gia tích cực vào đời sống quốc tế.
Chúng ta còn biết rằng với khu vực ĐôngNam Á, mặc dù là thành viên mới được kết nạp sau
này vào Asean (cùng với Lào và và Campuchia), từng chịu rất nhiều sức ép từ các quốc gia lớn ngoài khu vực, nhưng Myanmar
Cũng muốn thêm một chi tiết nữa xen vào ý này, Miến Điện chính là đất nước cống hiến cho Liên hợp quốc một con người làm Tổng thư ký - chức vị danh giá nhất trong những hoạt động quan hệ quốc tế toàn cầu của thế giới thời hiện đại – đó là Ngài U Thant (ông đảm nhiệm 2 nhiệm kỳ, từ 1961-1971).
Đúng là đất nước Myanmar đang lấy lại dần phong độ và hình ảnh của một quốc gia hoàn toàn độc lập và dân chủ, và tham gia tích cực vào đời sống quốc tế.
Chúng ta còn biết rằng với khu vực Đông
Nhân những câu chuyện đổi mới
và chuyển biến rất nhanh trên đất nước Miến Điện, chủ blog tôi rất muốn mời bạn
bè cùng bà con đọc lại bài viết đầu tiên trong số 13 bài về Miến Điện của tác giả Chu
Công Phùng, trong đó tác gỉa đã tổng thuật sự đổi mới lớn lao của quốc gia này qua 10 sự kiện nổi bật. Đây là một bài viết giàu thông tin, với cách thể hiện rất cô đọng và tổng hợp.
Vệ Nhi
* Cho phép người viết entry
này sử dụng mấy danh xưng gọi đất nước này, khi là Myanmar
------
Những thay đổi “lạ kỳ” ở Myanmar
Tác giả: Chu Công Phùng
Trước khi gửi bài viết, Đại
sứ Chu Công Phùng có viết từ Myanmar ít dòng qua email về trong nước cho hai
chúng tôi – nhà văn Thăng Sắc-Nguyễn Chiến Thắng và tôi, nhà
báo Nguyễn Vĩnh - nguyên văn như sau:
Cám ơn những lời động
viên khích lệ của hai anh. Tôi là "nhà ngoại giao" hơi
"gàn dở", ngoài công việc chính ra, tôi luôn yêu thích tìm
hiểu, khám phá và viết nhưng không biết "lách", thậm chí
không lượng sức mình còn dám làm thơ và dịch thơ...
Theo gợi ý của các anh
về kể chuyện Myanmar, tôi muốn viếtvà kể một cách có hệ thống về
đất nước kỳ bí này từ những thay đổi đang diễn ra hiện nay đến các
vấn đề lịch sử, kinh tế, văn hóa, xã hội, con người, kinh tế, phong
tục tập quán...., chia thành nhiều chuyên đề.
C.C.P.
C.C.P.
Báo chí quốc tế và nước ta đã
viết nhiều. Ở đây xin tổng hợp 10 sự kiện lớn đã xảy ratại Myanmar
1/ Đó là cuộc Tổng tuyển
cử ngày 7/11/2010 bầu Quốc hội Myanmar
Tổng thống Thein Sein
Khác với dự đoán của nhiều nhàquan sát Phương Tây, cuộc bầu cử ngày 7/11/2010 diễn ra trong không khíhòa bình, ổn định, dân chủ và tự do. Bà Aung San Suu Kyi – lãnh tụđảng Liên minh Dân chủ quốc gia - NLD - đảng đối lập lớn nhất, đượcphép tham gia bầu cử nhưng đã từ chối.
Ngày 17/11/2010, Ủy ban bầu cử Liênbang công bố kết quả bầu cử.
11/37 đảng trúng cử ở Thượng viện vàHạ viện; 25/37 đảng trúng cử ở
Nghị viện Bang, Vùng. Đảng Đoàn kếtphát triển - USDP của chính phủ
thắng cử áp đảo tới 76% , còn lại24% thuộc các đảng khác.
Các nhà quan sát quốc tế nhận xét,cuộc bầu cử Quốc hội 7/11/2010
khác với cuộc bầu cử 27/5/1990 ở 2điểm:
Thứ nhất,trước và sau cuộc bầu cử
7/11/2010, tình hình nội bộ Myanmar tương đốiổn định, không xảy ra biểu tình,
khủng bố trong lãnh thổ Myanmar. Sau bầu cửchỉ xảy ra một cuộc đụng độ giữa
quân đội chính phủ với nhóm phiến quânLiên
minh dân tộcKaren – KNUtại vùng biên giới giáp TháiLan. Tuy nhiên, sau 2
tuần lễ giao tranh, với lực lượng hơn hẳn của quân độichính phủ và sự phối hợp
của phía Thái Lan, lực lượng vũ trang của nhóm KNUnhanh chóng bị đẩy lùi.
Thứ hai,Liên Hợp Quốc, Mỹ và EU tuy phê
phán cuộc bầu cử 7/11/2010 không côngbằng, không dân chủ..., nhưng đều không
tẩy chay kết quả bầu cử, đều để ngỏ cửađối thoại với Quốc hội mới Myanmar.
2. Ngày
31/1/2011, Quốc hội Myanmar(Thượng viện và Hạ viện) cùng Nghị viện 14
Bang, Vùng trong cả nướchọp phiên đầu tiên thống nhất quy tắc, lề lối
làm việc và bầu ngườiđứng đầu Nghị viện các cấp. ÔngThura Shwe Mann(nguyên Đại tướng,Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang
Myanmar, nhân vậtthứ 3 trong chính phủ quân sự)được bầu làm Chủ
tịch Hạ viện. ÔngKhin Aung Myint(nguyên Bộ trưởng Văn hóa chính phủquân
sự)được bầu làm Chủ tịch Thượng viện. Theo quy định củaHiến
pháp Myanmar, chủ tịch Thượng viện sẽ làm Chủ tịch Quốc hội 2,5năm
đầu, Chủ tịch Hạ viện sẽ làm Chủ tịch Quốc hội 2,5 năm tiếp
theotrong nhiệm kỳ Quốc hội 5 năm.
Đông đảo
nhân dân Myanmar vànhiều đảng đối lập ghi nhận và hoan nghênh các vị
đứng đầu Thượngviện và Hạ viện các cấp xứng đáng là đại diện của
cơ quan tư phápMyanmar.
3. Ngày
4/2/2011, Quốc hội Myanmar bỏphiếu bầu ôngThein Sein(do Hạviện giới thiệu) làm Tổng thống CHLB
Myanmar; ôngTin Aung Myint Oo(do
các nghị sĩquân đội giới thiệu) làm Phó Tổng thống; ôngSai Mauk Kham(do Thượng viện
giớithiệu ) làm Phó Tổng thống. Tiếp đó, Quốc hội bỏ phiếu thông
quakiến nghị của Tổng thống Thein Sein về việc thành lập Chính phủ
dânsự mới gồm 34 Bộ (tăng 2 Bộ so với chính phủ quân sự cũ) và
phêchuẩn danh sách 30 Bộ trưởng mới (2 Bộ trưởng kiêm nhiệm 2 Bộ),
trongđó có 5 Bộ trưởng là dân sự. Cùng ngày, Nghị viện 14 Bang, Vùng
cũngbỏ phiếu bầu Thủ hiến và phê chuẩn bộ máy nhân dự các cấp
địaphương.
4. Ngày 30/3/2011,
Thống tướng Than Shwe chính thức tuyên bố giải tán Hội đồng Hòa bình
và Phát triển quốc gia các cấp – SPDC (tức chính phủ quân sự); đồng
thời chính thức chuyển giao quyền quản lý đất nước cho chính phủ dân
sự mới. Ngày 31/3/2011, Tổng thống Thein Sein cùng 30 Bộ trưởng và 14
Thủ hiến các Bang, Vùng thực hiện Lễ tuyên thệ nhậm chức. Tổng
thống Thein Sein tuyên bố tư tưởng và phương châm của chính phủ mới là
“xây dựng Chính phủ hành chính làm việc hiệu quả và trong sạch”.
Đến đây,
"Lộ trình dân chủ 7 bước" của chính phủ Myanmar hoàn thành bước thứ
6, chuyển sang bước thứ 7 – bước cuối cùng: xây dựng đất nước phát
triển, hiện đại và dân chủ.
5. Ngày 16/5/2011, Tổng
thống Thein Sein ký lệnh giảm án và đại ân xá cho 14.758 tù nhân,
trong đó có hơn 200 tù chính trị. Tiếp đó, tháng 12/2011, chính phủ
Myanmar đã thả tự do cho hầu hết tù chính trị, trong đó có cựu Thủ
tướng Khin Nyunt (bị bắt giam năm 2004) và các lãnh tụ sinh viên bị
bắt trong cuộc biểu tình lớn chống chính phủ ngày 8/8/1988 (sự kiện
8888).
Động thái
này của chính phủ Myanmar không chỉ được nhân dân cả nước hoan nghênh
mà còn được Liên Hợp Quốc, Mỹ, EU hoan nghênh khích lệ.
6. Ngày 12/8/2011, Bộ
trưởng Tuyên truyền và Văn hóa thay mặt chính phủ Myanmar lần đầu tiên
họp báo tại Thủ đô Nay Pyi Taw tuyên bố chính sách mới của chính phủ
mong muốn ngừng bắn, đàm phán hòa bình với các nhóm sắc tộc vũ
trang ly khai trong cả nước. Đến cuối năm 2011, chính phủ Myanmar đã ký
Thỏa thuận ngừng bắn với hầu hết các lực lượng vũ trang ly khai đồn
trú ở vùng biên giới giáp Trung Quốc và Thái Lan.
7. Ngày 19/8/2011, Tổng
thống Thein Sein hội đàm với bà
Aung San Suu Kyi – Lãnh tụ đảng
NLD, hai bên đạt được thỏa thuận gác bỏ bất đồng, cùng hợp tác vì
lợi ích của quốc gia và nhân dân. Tiếp đó, ngày 4/11/2011, Tổng thống
Thein Sein ký sắc lệnh “Sửa đổi
Luật đăng ký đảng phái”. Ngày 25/11/2011, đảng NLD đăng ký và được
khôi phục vị trí hợp pháp.
Dư luận Myanmar và quốc tế đánh giá rất cao cuộc gặp gỡ lịch sử ngày 19/8/2011 giữa “2 con gà” (Thein Sein và Aung San Suu Kyi đều sinh năm Ất Dậu 1945). Báo chí Myanmar hy vọng “2 con gà” sẽ cất vang tiếng gáy báo hiệu thời kỳ hòa hợp dân tộc ở Myanmar đã đến.
8. Ngày 30/9/2011, căn
cứ theo đề nghị của Quốc hội và nguyện vọng của cử tri cả nước,
Tổng thống Thein Sein tuyên bố ngừng xây dựng dự án thủy điện khổng
lồ Myitsone trên sông Irrawaddy – bang Kachin trị giá 3,6 tỉ USD do Trung
Quốc đầu tư để bảo vệ môi trường sinh thái và thượng nguồn dòng sông
thiêng Irrawaddy – được người dân Myanmar ví như sông Hằng của Ấn Độ.
Đây là lần
đầu tiên trong hơn 20 năm qua Myanmar công khai nói “không” với Trung Quốc,
gây tiếng vang rất lớn trong và ngoài nước. Động thái này của chính phủ
Myanmar không chỉ được các Tổ chức bảo vệ môi trường quốc tế hoan
nghênh mà còn được chính phủ Mỹ và nhiều nước Phương Tây ghi nhận và
khích lệ.
9. Ngày 17/11/2011,
Tổng thống Thein Sein tham dự Hội nghị Nguyên thủ ASEAN lần thứ 19 tại
Bali – Indonesia. Nguyên thủ 10 nước ASEAN nhất trí trao nhiệm vụ vinh
dự cho Myanmar làm Chủ tịch luân phiên ASEAN năm 2014.
Kể từ khi Myanmar gia nhập tổ chức ASEAN (tháng
7/1997), đây là lần đầu tiên Myanmar được tín nhiệm nhận trọng trách
vinh dự này. Liên Hợp Quốc, Mỹ, EU đều hoan nghênh quyết định của
ASEAN.
10. Từ 30/11 –
2/12/2012, Ngoại trưởng Mỹ Hillary
Clinton thăm chính thức Myanmar. Đây là “chuyến thăm lịch sử” sau 55
năm lạnh nhạt giữa hai nước, đánh dấu quan hệ Myanmar – Mỹ đã chuyển
từ giai đoạn đối đầu sang đối thoại, cải thiện và tiến tới bình
thường hóa.
Ngày 1/12/2012, cùng ngày Tổng thống Thein Sein
tiếp Ngoại trưởng Hillary Clinton, Quốc hội Myanmar thông qua “Luật tụ
tập và biểu tình hòa bình”, mở đầu cho thời kỳ dân chủ hóa ở
Myanmar.
Tiếp theo chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ, hàng
loạt ngoại trưởng Phương Tây như Anh, Pháp, Đức, Nauy, Úc, Nhật bản,
New Dealand… đến thăm và viện trợ tài chính cho Myanmar. Kết quả cụ
thể là: Mỹ quyết định trong năm 2012 sẽ nâng quan hệ ngoại giao với
Myanmar từ cấp Đại biện lên cấp Đại sứ; EU quyết định từ tháng
4/2012 chính thức mở Văn phòng đại diện tại Myanmar. Cả Mỹ và EU đều
bật đèn xanh cho Tổ chức tiền tệ thế giới (IMF) cử các chuyên gia
đến Myanmar khảo sát, hội thảo, hỗ trợ Myanmar cải cách, nâng cao năng
lực hoạt động của ngành tài chính, tiền tệ Manmar.
C.C.P.
[1][1]Đại sứ quán
Việt Nam tại Myanmar được mời tham gia chứng kiến bầu cử tại Bang Shan, Vùng
Bago và Thủ đô Nay PyiTaw.
Bài viết trên đã đăng 6 tháng trước, tại đây: http://vinhnv43.blogspot.com/2012/03/mot-serie-bai-gui-tu-mien-ien-myanmar.html
-----
Bài viết trên đã đăng 6 tháng trước, tại đây: http://vinhnv43.blogspot.com/2012/03/mot-serie-bai-gui-tu-mien-ien-myanmar.html
-----
* Tham khảo BẢN TIN ĐĂNG TRÊN MỘT WEBSITE CỦA TRUNG QUỐC
Mỹ xóa bỏ lệnh cấm cấp thị thực, Tổng thống U Thên Xên sẽ tham dự Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng 9
2012-08-31 17:25:23 cri
Báo "Liên Hợp buổi sáng" Xin-ga-po cho biết: Mỹ mới đây đã xóa bỏ lệnh cấm cấp thị thực đối với Tổng thống My-an-ma U Thên Xên (Thein Sein), để ông có thể đến Niu-oóc tham dự Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng 9. Điều này cũng có nghĩa là khẳng định những nỗ lực cải cách đối với Tổng thống U Thên Xên.
Khi công bố quyết định vào thứ tư tuần này, Nhà Trắng cho biết, việc cấp thị thực cho Tổng thống U Thên Xên và một số Bộ trưởng, Thứ trưởng Chính phủ My-an-ma là nhằm tiếp xúc với Chính phủ My-an-ma. Đây không phải là sự dỡ bỏ toàn diện lệnh cấm đối với lãnh đạo cấp cao My-an-ma, mà chỉ là trường hợp cá biệt. Nữ phát ngôn viên Nhà Trắng Hay-đen nói: "Chúng ta có thể xây dựng tín nhiệm, tạo cơ hội cho thực hiện càng nhiều cải cách, để các nhà cải cách chính của My-an-ma có hiểu biết sâu sắc hơn đối với dân chủ và chính sách của Mỹ."
Nguồn: Đài PT Quốc tế TQ
Khi công bố quyết định vào thứ tư tuần này, Nhà Trắng cho biết, việc cấp thị thực cho Tổng thống U Thên Xên và một số Bộ trưởng, Thứ trưởng Chính phủ My-an-ma là nhằm tiếp xúc với Chính phủ My-an-ma. Đây không phải là sự dỡ bỏ toàn diện lệnh cấm đối với lãnh đạo cấp cao My-an-ma, mà chỉ là trường hợp cá biệt. Nữ phát ngôn viên Nhà Trắng Hay-đen nói: "Chúng ta có thể xây dựng tín nhiệm, tạo cơ hội cho thực hiện càng nhiều cải cách, để các nhà cải cách chính của My-an-ma có hiểu biết sâu sắc hơn đối với dân chủ và chính sách của Mỹ."
Nguồn: Đài PT Quốc tế TQ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét