Thơ của một nhà ngoại giao

Thơ của một nhà ngoại giao

Anh Nguyễn Khánh Hòa nguyên là một cán bộ ngoại giao. Anh công tác tại Vụ Cuba - Mỹ Latinh (sau này là Vụ Châu Mỹ), từ năm 2011 anh Hòa đã nghỉ hưu. 

Khiêm nhường, nhà ngoại giao Nguyễn Khánh Hòa chỉ nhận mình "có viết chút đỉnh như thơ, tản văn, mà một số bài đã đăng ở một số tạp chí, một vài trang Web, blog của bạn bè. 

Anh vừa mới viết thư email gửi Chủ blog tôi với "ghi chú" là anh gửi các bài viết của mình "chủ yếu để chuyển cho bạn bè của mình đọc cho vui (hy vọng là thế)". Rồi anh tự giới thiệu đề tài của mình viết ra là 1001 (nghìn lẻ một) chuyện thường nhật, là cô bán hàng rong trên thuyền, là cô gái H mông, là con búp bê gỗ ở Sapa hoặc cô cảnh sát ở chân cầu Tràng Tiền... Và như anh òn tâm sự, và điều này dường như là thiết cốt lắm, đó là "thỉnh thoảng lại viết bài làm thơ nhân một số sự kiện như một cái nghiệp đã ăn vào máu của một cán bộ ngoại giao".

Xin trân trọng giới thiệu với bạn đọc blog 3 bài thơ của Nguyễn Khánh Hòa. Hy vọn sẽ được giới thiệu các bài viết khác của anh.

Vệ Nhi g-th

-----

Bài 1

Chuyện xưa kể lại

Thơ NGUYỄN KHÁNH HÒA

Chuyện xưa kể:

Khi giặc Minh lăm le ngoài biên ải

Hồ Quý Ly bèn triệu Nguyên Trừng

Lệnh tích lương, đúc súng thần công, xây thành đắp lũy

Giục kíp làm chống giặc ngoại xâm.

Tả Tướng quốc cung kính tâu chậm rãi

Điều nghiền ngẫm ngày đêm, đau đáu trong lòng:

Thưa Thái Thượng hoàng, xin cho thần nói thật

Thần không ngại đánh, chỉ sợ lòng dân không theo!

Các vương hầu trong lụa là gấm vóc

Thái ấp điền trang, vàng bạc chất trong nhà

Và các thảo dân quanh năm cơm cà khố rách

Hiểu được nhau chăng? Không, chẳng bao giờ!

Dân - dân đen, tự ngàn xưa, là nước

Có mấy ai để ý lúc thời bình

Nước nâng thuyền lên, vượt thác ghềnh bão tố

Nước cũng có thể lật thuyền khi nước không yên*.

Lời hay ở đời đôi khi không thật

Lời thật không hay, thường dễ mất lòng

Nhưng là chuyện an nguy sơn hà xã tắc

Ngài nghe lời nào, hỡi đấng quân vương?

Bài học máu ngày xưa vẫn không hề cũ

Khi hôm nay láng giềng đang gây hấn ở biển Đông

Thành lũy có là gì khi lòng người không còn cố kết

Vua tôi bất hòa, trăm họ chẳng đồng tâm.

                                                      Hà Nội, 20/5/2014

* Lời Nguyễn Trãi, qua thực tiễn 10 năm theo phò Lê Lợi chống giặc Minh đã đúc kết: “Chở thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân”, “Lật thuyền mới biết dân như nước”.

 Bài 2

Có một vị tướng của nhân dân như thế !

Kính viếng anh linh Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Thơ NGUYỄN KHÁNH HÒA

Đại tướng Võ Nguyên Giáp mất rồi!

Tiếng sét bất ngờ

nổ giữa trời quang

Chưa có Thông cáo của Trung ương

Chắc các vị còn đang bàn tính!

Nhưng trên mạng,

tin lan nhanh như chớp

Dân mạng bảo nhau

treo cờ tang đồng loạt

Điều hiển nhiên

Khỏi cần chỉ đạo

Khỏi chờ mất công!

Khắp phố phường ngoài bắc trong nam

Khắp nẻo đường bản làng xuôi ngược

Ngày Đại tướng ra đi

Triệu tiếng khóc than

Nước mắt đau thương

Trên khóe mắt đồng bào

Khóc vị Tướng toàn tài mưu lược

Rong ruổi mọi miền

cầm quân đánh giặc

Khóc vị Tổng Tư lệnh đầu tiên

Dẫn đội quân chân đất áo sờn

Đạp chông gai

Đi suốt cuộc chiến trường kỳ

ba mươi năm có lẻ

Viết nên Thiên anh hùng ca có thật hiếm hoi

David tý hon chống khổng lồ Goliat.

Từ thuở

“Indochine française”* là tên đất nước

“Salle  anamite”** là tên người dân Việt

Đến ngày thu về trọn vẹn non sông.

Lâu lắm rồi

Hôm nay lại thấy

Nước mắt rơi chung

Trên má trẻ già

Khóc vị Tướng huyền thoại của Nhân dân

Biết chắt chiu

từng giọt máu đào chiến sĩ

Bởi Ông hiểu thấu

Chẳng có ai thương bí với bầu bằng bầu với bí

Trận chiến này là của mình

Những người lính này là của mình,

Những con dân đầu đen máu đỏ

Họ đi theo Ông từ những ngày đầu

Ôm bom ba càng

nấp hẻm phố chờ xe tăng giặc

Ôm bộc phá

nằm đợi giờ G trước hàng rào cao điểm

Ngọn đèn bàn trong Sở chỉ huy

Bao đêm cùng Ông thức trắng

Mọi nơ ron thần kinh căng như sợi dây đàn

Suy nghĩ lao lung

Cân nhắc tận cùng

Tìm kế sách riêng

Để máu Việt Nam đổ ra ít nhất

Không thể nhờ người khác thay mình suy nghĩ

Đất nước này không có nhiều người

Chiến thuật Biển người

Dùng là tự sát!

Đối thủ của ta

Thuộc hàng hảo thủ

Trận mạc xông pha

Yêng hùng kiêu hãnh

Bao xứ xở

Họ đã từng chinh chiến

Cũng là những nơi

Họ đã từng chinh phục

Nhưng ở Việt Nam

Nơi người dân quen cầm cuốc, cầm cày

Lại là nơi

Tư duy quân sự xưa nay không có từ “run sợ”

Cũng không hề có từ khinh suất.

Mọi đối thủ đến đây

Người Việt Nam tôn trọng

Đúng tầm.

Đêm hai mươi sáu tháng giêng năm năm mươi tư

Ngay trước giờ G

Phương án  diệt Con Nhím Điện Biên Phủ

Đã hoàn toàn thay đổi

Ông nhớ mãi

cái quyết định khó nhất trong đời làm tướng

Đánh chậm tiến chắc

Không phải Đánh nhanh thắng nhanh

Cuộc Kháng chiến thần kỳ

nhờ đó tránh bị kéo lùi lại mười năm

Bớt núi xương sông máu

Những người lính còn sống sau Điện Biên ngày ấy

Thành vốn liếng của quân ta

trong Trường chinh chống Mỹ sau này.

Mấy chục năm nếm mật nằm gai

Rồi cũng có một ngày

Tổ quốc ta

Trước thời cơ lịch sử

Xuân 1975

Trong Cơn lốc đỏ

Chỉ thị của Ông

Vang rền như trống trận;
"Thần tốc, thần tốc hơn nữa;

táo bạo, táo bạo hơn nữa;

tranh thủ từng phút, từng giờ;

xốc tới mặt trận;

Giải phóng miền Nam.

Quyết chiến và toàn thắng!"***

Cả Dân tộc khóc Ông

Vị Tướng toàn tài, nhân hậu, khiêm cung

Suốt đời theo lời dạy của Người cha Tổ quốc;

“Dĩ công vi thượng”

Trên đỉnh vinh quang

Nắng rực rỡ nhưng cũng nhiều bão tố

Thật hiếm hoi mới có một Thiên tài

Nhưng trớ trêu

Đời lại luôn luôn có thừa ganh ghét

Và còn hơn cả thế, đôi khi

Chúng nảy nở nhiều như nấm sau mưa

Nấm không chịu được vầng hào quang trên trán thiên tài

Sợ mình bị bóng thiên tài che khuất

Mũi tên độc nhằm vào những người con trung hiếu

có khi xuất phát từ nơi một thời là đồng chí của nhau!

Bị xử tệ

Ông ngộ ra chữ Nhẫn

Không phải dễ

Nhưng phải hành theo Nhẫn

Quân tử khi cần

Phải biết mềm như nước

Nước chảy đá mòn

Nhẫn, Đại Nhẫn giúp Ông vượt qua

Giúp Ông đứng vững.

Có một số ông quan

trên ghế cao quyền lực

có cả những ông còn mới toanh

từ hòn đất hôm nào, nay thành ông Bụng phệ

Muốn quên Ông

Nhưng từ lâu

Ông đã trở thành

Tượng đài sống trong lòng Dân tộc

Còn trên đời ngày nào

Ông trăn trở, ưu tư thương Dân, thương Nước

Trên giường bệnh,

ba lần viết tâm thư gửi Trung ương

kiến nghị bauxite Tây Nguyên!

Cũng vẫn hay sinh tử ở đời là lẽ tự nhiên

Trong cõi càn khôn có ai thoát được

Cũng vẫn biết

Ông đã vượt qua ngưỡng tuổi “cổ lai hy”

ba mươi năm có lẻ

Và cũng hiểu rằng hơn 1.500 ngày qua

Nơi Ông nằm - Viện Quân y 108

Nhưng nghe tin Ông ra đi

Lòng như ứa máu

Tiếc thương

Người cuối cùng của Thế hệ Khổng lồ nằm xuống

Cái tang này

Cái tang chung quá lớn

Những gì lớn lao, hoành tráng thuộc về Ông

Mãi mãi thuộc về Ông

Đài báo đã nói rồi

Nhưng với những con dân bình thường nước Việt

Ông là người thân ruột thịt

Như người ông, người cha, người anh!

Hãy xem những người dân

già trẻ gái trai

đến từ mọi vùng quê

Trong hàng dài dằng dặc trên phố đợi viếng Ông

Khóc Ông

Những giọt lệ sáng trong như ngọc.

Ông ra đi

Để lại

cuối cùng

Thêm một điều tốt đẹp

Nhắc mọi người đừng quên

Ta cùng có nhiều cái chung

Trước tiên là Tổ quốc

Cả Dân tộc dựa bên nhau

Trong đau thương mất mát

Nước mắt rơi chung!

Người người cầu mong anh linh Ông siêu thoát

Về cõi vĩnh hằng

Về với Tiên hiền nước Việt

Người người cầu mong anh linh Ông

Hiển Thánh

Trường tồn cùng sông núi Việt Nam

Trước di ảnh của Ông

Mở tỏ trong khói trầm thơm ngát

Tôi thành kính chắp tay mong mỏi;

Xin mỗi người - trong đó có tôi

Một điều giản đơn trần thế;

Nên biết xấu hổ nhiều hơn

Và giữ cho lòng vẩn đục ít hơn!

                                                             TP Mexico, hạ tuần tháng 10/2013

* (tiếng Pháp) Xứ Đông Dương thuộc Pháp

** (tiếng Pháp) Tên An nam mit bẩn thỉu

*** Bức điện lịch sử của Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi các đơn vị tham gia chiến dịch giải phóng miền Nam trong những ngày cuối cùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ sáng 07/4/1975.

Xin xem thêm bài viết  “Những câu nói bất hủ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp” đăng trên báo VNExpress ngày 07/10/2013

 Bài 3

 Tại sao?

Thơ NGUYỄN KHÁNH HÒA

Họ cùng là những người lính dòng dõi Tiên Rồng

Cùng trấn giữ những tiền tiêu Tổ quốc xa xôi

                                                   giữa biển Đông sóng gió

Cùng chống lại kẻ thù đê hèn, độc ác

Cùng dâng hiến thân mình bảo vệ quốc gia.

Năm bảy tư và năm tám tám thế kỷ vừa qua

Hoàng Sa, Gạc Ma - hai trận hải chiến cam go, không hề cân sức

Họ cùng ngã xuống nơi đảo xa thuộc chủ quyền đất nước

Lấy máu mình giữ đất cha ông. 

Vậy mà bây giờ, một bên thì gọi là liệt sĩ

Còn một bên gọi là tử sĩ

Hỏi như thế có công bằng?

Chuyện gì đây? Có nhầm lẫn không hay là gì khác?

Tại sao? Tại sao?

Câu hỏi trong lòng luôn luôn day dứt!

Những người lính trên Hoàng Sa canh giữ

Trước kẻ thù rình rập ngoài khơi

Không nói ra nhưng lòng tự nhủ:

Phải bước qua xác mình, nếu giặc muốn lên đây!

Không hổ danh là nam nhi nước Việt

Chiến đấu hết mình giữa sóng nước Hoàng Sa

Và ngã xuống, không bận lòng nghĩ ngợi

Tên tuổi mình còn ai nhớ mai sau?

Bởi giản đơn khi quốc gia hữu sự

Phải báo đền gánh vác, phận làm trai

Nhưng lịch sử công bằng phán quyết:

Của Xê da hãy trả lại Xê da!

Trước kẻ thù ngoại bang

Xin đừng chia người lính chống xâm lăng nước mình thành hai phe Quốc Cộng

Chỉ có một tâm thế Việt Nam khi giặc đến nhà:

Là Phù Đổng, nếu là con trẻ

Là bô lão Diên Hồng, nếu tóc bạc phơ phơ.

Mẹ Việt Nam yêu thương các con mình, tất cả như nhau

Mẹ thương cả những đứa con khờ dại

Vậy cớ sao lại đem chia đôi các con của Mẹ 

Chúng giống nhau từ hình hài đến ý chí quật cường chống giặc xâm lăng.

Trong tâm khảm của mỗi người dân Việt

Phàm những ai đã chiến đấu dũng cảm vì đất nước này

Đều là anh hùng

Phàm những ai đã ngã xuống trước trận tiền chống ngoại xâm

Đều là liệt sĩ.

Năm bảy tư,

Hải chiến Hoàng Sa

Cái thời điểm cực kỳ nhạy cảm

Im lặng bấy giờ là điều hiểu được

Bởi kẻ xâm lăng đang nắm yết hầu ta

Lưỡi gươm Damocles - Lưỡng đầu thọ địch*

Lơ lửng treo sát ở trên đầu.

Bốn mươi năm sau

Đất nước liền một dải

nhưng trước mặt,

vẫn nguy cơ thường trực

chủ quyền quốc gia bị kẻ thù gậm nhấm

Vất bỏ bộ cánh tự tô son trát phấn một thời

Kẻ thù lại hiện nguyên hình như hơn ngàn năm trước

Hãy mở mắt thật to

Nhìn cho rõ nguy cơ thường trực

Không để lặp lại điều đau thương bọn lang sói đã làm

Xin đừng quên những điều đã xẩy ra,

                               dù vui hay buồn, dù muốn hay không muốn

Để máu đổ hôm qua không uổng

Để những người đã ngã xuống vì non sông

                                                          sống mãi với non sông.

Sẽ có ngày, không xa

Dân dựng đền thờ

những anh hùng liệt sĩ

Hải chiến Hoàng Sa

Hải chiến Gạc Ma.

            

                                                        Hà Nội, 24/4/2014

                        Nhân kỷ niệm 40 năm sự kiện Trung Quốc đánh chiếm trái phép

                                            Quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam

__________________________

* Lưỡng đầu thọ địch (thành ngữ Hán Việt): Hàm ý tình thế hiểm nghèo phải đối phó với kẻ địch ở hai phía cùng một lúc.